Dla dawnych mieszkańców Europy, Niedźwiedź był zwierzęciem magicznym. Uosabiał nie tylko siłę – wierzono, że jest zwierzęciem, które rządzi Czasem i następstwem pór roku. Rytm życia Niedźwiedzia wyznaczał więc pory roku. Kiedy zapadała zima, Niedźwiedzie zaszywały się w swoich kryjówkach i schodziły w głąb Ziemi.
Symbolizowało to zejście do prabytu – miejsca ciemnego, nieznanego i stamtąd misie czuwały nad upływającym czasem. Około połowy zimy, przeczuwając nadchodzące zmiany w przyrodzie, Niedźwiedzie obracały się w swoich norach na drugi bok.
Działo się to 2 lutego lub w okolicach tego dnia, bo dawne kalendarze nie były aż tak dokładne. Ten właśnie dzień został ustanowiony Niedźwiedzim Świętem lub Dniem Niedźwiedzia i obchodzony był hucznie przez naszych przodków, nie zawsze przyjemnie. Bywało, że mężczyźni przebrani w skóry i w maskach niedźwiedzich napadali na wioski i gwałcili kobiety.
W średniowieczu Kościół zlikwidował to pogańskie święto, ustanawiając w tym samym dniu uroczystość Matki Boskiej Gromnicznej, która strzegła przed dzikimi zwierzętami.
W Anglii, gdzie niedźwiedzi brak, święto to stało się Dniem Borsuka – przyjęło się, że w tym dniu borsuki po raz pierwszy wychodzą z nor, a kiedy Brytyjczycy przybyli do Ameryki Północnej, gdzie nie było borsuków, a żyły świstaki, nazwali 2 lutego właśnie Dniem Świstaka (Groundhog Day) – i już wiecie skąd tytuł znanego filmu „Dzień Świstaka”.
Okolice 2 lutego są jednym z czterech ważnych świąt w kalendarzach pogańskich. Zostały tak nazwane, bo związane są z przesileniami i zrównaniami słonecznymi. Są to również - około 1 maja Noc Walpurgii i Beltaine, święto Odnowienia Ognia, 2 sierpnia – dożynki oraz 30 października lub 1 listopada - Dzień Zmarłych, Halloween, Samhain, Dziady.
Jak się więc okazuje, nasze dzisiejsze święta mają długą tradycję i choć czczone już w inny sposób czy przejęte przez różne kultury czy wyznania, odwołują się do wierzeń naszych praprzodków. Wiedza na ten temat jest z reguły nikła i rzadko który katolik wie, że dzień Matki Boski Gromnicznej to tak naprawdę stary Dzień Niedźwiedzia.
