Pochodziła z rodziny ziemiańskiej. Jej matką była Maria Dulębina z Wyczółkowskich herbu Ślepowron, a ojcem Henryk Dulęba herbu Alabanda. Do około 1872 roku mieszkała w Krakowie, gdzie ukończyła pensję Maliszewskiej oraz studiowała malarstwo pod kierunkiem Jana Matejki. Nie mogła podjąć studiów w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, która przyjmowała w szeregi studentów wyłącznie mężczyzn. Odbyła więc studia w Académie Julian w Paryżu pod kierunkiem Carolusa Durana, w latach 1887–1889 studiowała w Wiedniu pod kierunkiem Horowitza. Była również uczennicą Wojciecha Gersona w Warszawie. Po podróży do Włoch i na Krym w 1896 na stałe osiedliła się we Lwowie.
Tematem wielu jej obrazów były kobiety. Od 1881 wystawiała swe prace w Krakowie, Paryżu, Warszawie. Malowała głównie portrety (kilkakrotnie Konopnickiej, np. około 1910) i obrazy rodzajowe (Sama jedna 1886, Sieroca dola 1889, Pod płotem 1890). Muzeum Polskie w Rapperswilu posiadało namalowany przez nią portret Marii Konopnickiej. Jej obraz Studium dziewczyny został zakupiony przez Muzeum Narodowe. Otrzymała wyróżnienie mention honorable za obrazy Na pokucie i Sieroca dola na wystawie międzynarodowej w Paryżu w 1900 roku.
W 1889 roku poznała Marię Konopnicką, pod której wpływem mocniej zaangażowała się w działania na rzecz równouprawnienia kobiet. Według części badaczy jej biografii przez następne dwadzieścia lat były partnerkami życiowymi. Razem odbywały podróże do Austrii, Francji, Niemiec, Włoch i Szwajcarii, których klimat służył zdrowiu Konopnickiej. 8 września 1903 Dulębianka wprowadziła się wraz z Konopnicką do dworku Konopnickiej w Żarnowcu, który po śmierci najstarszej córki Konopnickiej - Zofii Mickiewiczowej, został przekazany Państwu jako dar dla narodu polskiego. Maria Dulębianka była organizatorką pogrzebu Konopnickiej we Lwowie w 1910 roku. Pogrzeb stał się wielką manifestacją patriotyczną społeczności polskiego Lwowa. Po śmierci Konopnickiej wyprowadziła się z Żarnowca. Zwłoki Dulębianki złożono początkowo w grobowcu Marii Konopnickiej, zaś w 1927 przeniesiono je na Cmentarz Obrońców Lwowa.
Maria Dulębianka była aktywistką pierwszej fali feminizmu. W 1885 roku rozpoczęła walkę o dopuszczenie kobiet do studiowania w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. W 1897 roku związała się ze środowiskami emancypacyjnymi we Lwowie. Regularnie publikowała w feministycznym "Sterze" wydawanym we Lwowie przez Paulinę Kuczalską-Reinschmit. Podjęła starania na rzecz utworzenia gimnazjum żeńskiego we Lwowie. W 1899 roku w Zakopanem wygłosiła odczyt pt. Dlaczego ruch kobiecy rozwija się tak powoli?. W 1902 roku wygłosiła w Krakowie odczyt na temat twórczości artystycznej kobiet, który stał się inspiracją do opublikowanego przez nią w 1903 tekstu O twórczości kobiet, wydanego w zbiorze artykułów Głos kobiet w kwestii kobiecej. W 1908 roku chciała kandydować do Sejmu Krajowego we Lwowie przy poparciu Stronnictwa Ludowego i Koła Oświatowego Postępowych Kobiet (wykorzystując formalne uprawnienia wyborcze przysługujące w Galicji niewielkiej grupie kobiet), jednak odrzucono jej kandydaturę "z przyczyn formalnych". Założyła wtedy również Związek Uprawnienia Kobiet we Lwowie i została jego przewodniczącą. Założyła Wyborczy Komitet Kobiet do Rady Miejskiej we Lwowie (1911) i Komitet Obywatelskiej Pracy Kobiet (1912). W 1913 roku założyła we Lwowie Ligę Mężczyzn dla Obrony Praw Kobiet, do której jako pierwsi przystąpili Witold Lewicki oraz senator Maksymilian Thullie. W roku 1918, po wywalczeniu przez polskie sufrażystki praw wyborczych dla kobiet w Polsce, została wybrana Przewodniczącą Zarządu Naczelnego Ligi Kobiet. Była członkinią delegacji kobiet, w imieniu której przemawiała na audiencji u Józefa Piłsudskiego.
Publikowała w dwutygodniku „Nowe Słowo” i dzienniku „Kurier Lwowski”. Redagowała dodatek do "Kuriera Lwowskiego" – "Głos Kobiet" (1911–1913). W referacie Polityczne stanowisko kobiety, wygłoszonym w 1907 roku z okazji jubileuszu 40-lecia pracy twórczej Elizy Orzeszkowej, wypowiedziała się przeciw militaryzmowi, wskazując jednak również na inne problemy: Ale nad militaryzm i kapitalizm wrogiem większym, bo bliskim i codziennym, jest nam każda krzywda, każdy ucisk, każdy fałsz i każda nieprawość, przeciw tym wrogom wielką i wytrwałą wieść krucjatę.
1918 r. był ważny dla Polek nie tylko z powodu odzyskania przez nasz kraj niepodległości. W tym roku kobietom w Polsce (jako jednym z pierwszych na świecie) zostały przyznane prawa wyborcze. Zapewne nie byłoby to możliwe, gdyby nie starania polskich bojowniczek. O sufrażystkach tych będzie opowiadał powstający właśnie film Siłaczki. Premierę zaplanowano jeszcze na ten rok.
„28 listopada jest rocznica uzyskania praw wyborczych przez Polki. Zabiegały one o te prawa przez wiele lat. Polskie sufrażystki przez dziesięciolecia uświadamiały społeczeństwu, że kobieta nie jest jakąś gorszą odmianą człowieka i że też powinna mieć prawa obywatelskie, prawa wyborcze […]. W 1918 r. doprowadziły do tego, że Józef Piłsudski podpisał dekret o prawach wyborczych dla kobiet” – mówi w wywiadzie dla agencji informacyjnej infoWire.pl Marta Dzido, współautorka filmu Siłaczki.
Walka polskich sufrażystek nie była łatwa. Wiele osób miało przekonanie, że kobiety nie nadają się do uczestnictwa w życiu obywatelskim, a co za tym idzie – nie należą im się takie same prawa jak mężczyznom. Ponadto w emancypacji kobiet widziano zagrożenie dla ładu społecznego.
Obecnie trwają prace nad powstaniem Siłaczek, fabularyzowanego filmu dokumentalnego opowiadającego o Polkach walczących o prawa wyborcze. Jego głównymi bohaterkami są Maria Dulębianka, pierwsza kandydatka do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Kazimiera Bujwidowa, która dążyła do tego, żeby kobiety mogły studiować na Uniwersytecie Jagiellońskim, oraz Paulina Kuczalska-Reinschmit, nazywana „Hetmanką Feminizmu”.
„Premierę filmu Siłaczki zaplanowaliśmy na 28 listopada […]. Właśnie trwa akcja crowdfundingowa na portalu PolakPotrafi.pl. Zbieramy środki na ukończenie filmu i zachęcamy wszystkich do tego, żeby wsparli nasze przedsięwzięcie” – informuje rozmówczyni.
infowire
