Dr Ally Kateusz, autorka „Mary and Early Christian Women: Hidden Leadership”, pracownik naukowy z Instytutu Badań Katolickich Wijngaards, opiera swoje wyniki badań na przedstawieniu kobiet jako duchownych na starożytnych artefaktach i mozaice w kościele rzymskim, na której Maryja, matka Jezusa, ma być przedstawiana jako biskup.
Kateusz podkreśla, że na mozaice Maria ma czerwony krzyż na szacie, co przysługiwało wyłącznie biskupom.
Odkrycia mają podważyć kwestionowany od dawna dogmat w katolicyzmie, że kobiety nie mogą być kapłanami, ściśle przestrzegany od czasu papieża Jana Pawła II, który również orzekł, że kwestia księży - kobiet nie może być nawet dyskutowana pod groźbą ekskomuniki.
Tymczasem według dr Kateusz, trzy najstarsze artefakty na świecie przedstawiające chrześcijan w kościołach przedstawiają kobietę przy ołtarzu, pełniącą tam rolę kapłana.
Miriam Duignan, rzeczniczka Wijngaards Institute, powiedziała: „To dowód na to, że kobiety były duchownymi w najważniejszych kościołach chrześcijaństwa”.
Badania odnoszą się też do relikwiarza z kości słoniowej z około 430 r., przedstawiającego kapłankę przy ołtarzu w Bazylice Świętego Piotra w Rzymie.
Te obrazy są szczególnie ważne z powodu naszych ograniczonych dowodów na wczesną liturgię chrześcijańską. Analizując trzy najwcześniejsze ocalałe wizerunki chrześcijan przy ołtarzu (dwa z piątego wieku i jeden z początku VI wieku), Kateusz zauważa, że wszystkie trzy artefakty przedstawiają kobiety przy ołtarzu w oficjalnych rolach. „Przedstawiają kobiety przy ołtarzu w trzech najważniejszych kościołach chrześcijaństwa - św. Piotra w Rzymie, Hagia Sophia w Konstantynopolu i kościóła Grobu Świętego w Jerozolimie”.
Dziś rzymska mozaika jest prawie całkowicie ukryta za wielkim barokowym ołtarzem. Ołtarz przedstawia Maryję, siedzącą w skromnej, tradycyjnej pozie, trzymając małego Jezusa. W swojej książce Kateusz stawia hipotezę, że ołtarz został zainstalowany około 1916 r., kiedy Watykan orzekł, że wizerunki Maryi jako biskupa nie są już dozwolone. Twierdzi, że było to częścią celowego działania „w celu ukrycia faktu, że Maryja została przedstawiona jako biskup”.
Podobnie jak w przypadku wszystkich dzieł sztuki, istnieją alternatywne wyjaśnienia ikonografii. Poza Maryi z wyciągniętymi ramionami nazywana jest „pozą orańską” i jest ogólnie rozumiana jako przedstawiająca postać, która się modli. Być może, Maryja zamiast celebrować Eucharystię, pełniła bardziej tradycyjną rolę modląc się za grzeszników.
Kilku innych uczonych zastanawiało się, czy Maryja rzeczywiście nosi paliusz biskupi na mozaice baptysterium na Lateranie. Nicola Denzey Lewis, profesor w Claremont Graduate School, powiedziała The Daily Beast, że kobiety w późnym okresie antycznym częściej występowały w roli patronów niż księży lub biskupów. Dr Jessica Dello Russo, specjalistka w dziedzinie katakumb, ujawniła z pewną ostrożnością, że nawet użycie tytułu jak „ksiądz prezbiter” u kobiet nie należy traktować dosłownie, a raczej jako pewną rolę społeczną w obrzędach pogrzebowych.
Niektórzy twierdzą też, że traktowanie zakrycia ołtarzem mozaiki, jako celowego działania dla wymazania idei Maryi jako duchownej, nie jest prawdą. Barokowe meble przesłaniają dekoracyjne elementy starszego średniowiecza czy późnego antyku w wielu miejscach. Ale Kateusz uważa, że prawie każda starożytna mozaika w Rzymie jest w pełni widoczna, ukryto jedynie tę z Maryją jako biskupem. Podkreśla też fakt, że kiedy czerwone płytki, które tworzyły krzyż na paliuszu, zaczęły odpadać, zostały zastąpione białymi, tym samym zmieniając ich pierwotne znaczenie. Ale XIX wieczna ilustracja pokazuje, jaki był faktycznie kolor krzyża.
Potrzeba wielu badań naukowych, aby dojść do jakiegokolwiek konsensusu co do znaczenia tych odkryć dla naszej wiedzy o przeszłości Kościoła. Nawet jeśli uczeni zgodziliby się, że w ortodoksyjnych wspólnotach chrześcijańskich były kapłanki, możliwe jest, że i tak nigdy nie wpłynie to na współczesną doktrynę i praktykę. Ale dla kobiet, które nawet dzisiaj szukają wzorców w Kościele, argumenty Kateusz komplikują zwykle skromny wizerunek Maryi jako matki i kobiety, która jest wyłącznie cichym świadkiem rytualnych czynności mężczyzn. Ponadto dla tych, którzy wierzą w równouprawnienie, ta inna rola Maryi daje nadzieję, że przywództwo kobiet nie jest tylko nowoczesnym marzeniem feministycznym: istniało w przeszłości i ma znaczenie teraz.
źródła https://www.thedailybeast.com/did-vatican-hide-art-that-depicted-female-priests?ref=scroll
foto https://books.google.pl/books/about/Mary_and_Early_Christian_Women.html?id=K6PtvgEACAAJ&redir_esc=y