Kwarantanna to dokładnie przymusowe czasowe odosobnienie. Nazwa pochodzi z łaciny od słowa quarantena i oznacza 40 dni. Kwarantanna dotyczy tak samo ludzi jak i zwierząt. Kwarantannie można poddać rośliny lub towary, w przypadku podejrzenie, że mogą być zakażone. W przypadku ludzi, kwarantannie podlegają osoby, które mogą roznosić epidemię.
Dlaczego akurat 40 dni? To dość długa historia. W 1347 roku na Sycylię przypłynęły genuańskie galery z Krymu. Na ich pokładzie były osoby zarażone dżumą. I w ten sposób zaczęła się epidemia, z powodu której zmarło w Europie nawet do 60 procent ludzi.
To sprawiło, że państwa zaczęły się bronić przed nieznanymi chorobami. Jako pierwsza wprowadziła kwarantannę Republika Raguzy w 1377 roku, gdzie powstał dokument, który zobowiązywał każdy statek do postoju przez 30 dni w bezpiecznej odległości od brzegu. Uważano, że tyle wystarczy, by sprawdzić, iż załoga nie sprowadziła jakiejś choroby. Ten nakaz nazwano z włoskiego – trentena. Wenecja przedłużyła jednak okres kwarantanny do 40 dni w 1448 roku, i tak w jeżyku zakorzeniła się na dobre quarantena, bez względu na jej faktyczną długość.
Nie mniej jednak instytucję kwarantanny, jako przymusowego odosobnienia zawdzięczamy Republice Raguzy.
A cóż to za republika, spyta wielu z was? Otóż Republika Raguzy, zwana czasami Republiką Dubrownicką, była wolną republiką kupiecką istniejąca w latach 1358-1808.
Podlegała kolejno Wenecji, Węgrom i Turcji. Jej terytorium obejmowało na północy ziemię od Kleku (to małe chorwackie miasteczko pomiędzy Splitem a Dubrownikiem) do Zatoki Kotorskiej na południu. Stolicą była Raguza, która w 1909 r. zmieniła nazwę na Dubrownik.
Podstawą bytu republiki było przede wszystkim pośrednictwo w handlu. Republika miała swoją flotę, liczącą około 300 okrętów i własne pieniądze. Bywało, że flota Republiki Raguzy była największą na Adriatyku i jedną z większych na Morzu Śródziemnym.
Przez Raguzę wędrowały towary z Azji Mniejszej do Włoch i odwrotnie. Były to wszelkie dobra - złoto i srebro, skóry i wełna, miedź i wosk, jedwab i sukno, przyprawy korzenne i broń. Rozkwit republiki przypadał na XV – XVI wiek.
W Republice panowała demokracja, co było na tamte czasy nowatorskie. Władzą dzieliło się między sobą 29 rodów szlacheckich, wybierano też księcia – rektora. Władza należała do 29 rodów szlacheckich, wybierano też księcia – rektora. Był też miejscowy parlament.
Patronem Republiki był św. Błażej, a jej symbolem biała flaga. Zawołaniem i hasłem było „libertas”, co oznacza wolność.
Po odkryciu Ameryki zmieniły się trasy szlaków handlowych. To była jedna z przyczyn osłabienia potęgi Raguzy. W XVII wieku doszły epidemie, klęski żywiołowe, i zaczął się schyłek republiki. Reszty dokonał Napoleon, likwidując ją w 1808 roku. Dziś tylko słowo kwarantanna przypomina o jej istnieniu.
Dziś kwarantannę w Polsce definiują ustawy:
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi, definiuje kwarantannę jako: „odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych” (Dz.U. z 2019 r. poz. 1239). Kwarantanna dotyczy osób zdrowych natomiast odosobnienie osób chorych na chorobę zakaźną lub podejrzanych o chorobę zakaźną nazywane jest izolacją. Z kolei ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, definiuje kwarantannę jako: „odosobnienie zwierząt w celu ich obserwacji lub badania, które ma na celu wykluczenie możliwości przeniesienia lub rozprzestrzenienia choroby zakaźnej zwierząt” (Dz.U. z 2018 r. poz. 1967). Odpowiednikiem kwarantanny dla zwierząt chorych i podejrzanych o chorobę zakaźną jest odosobnienie.
