Pomimo, że historia matematyczna może mieć znaczenie tylko teoretyczne, wykazuje również aspekty praktyczne. Być może także dla 2025 roku. W moim spojrzeniu, charakteryzuje się ona zbieżnością odległości czasowych pomiędzy niektórymi istotnymi wydarzeniami historycznymi, a wartościami matematycznymi, w tym nazywanymi w naszym obszarze cywilizacyjnym liczbami ciągu Fibonacciego oraz z relacjami dwóch sąsiednich liczb tej sekwencji, zmierzających do wartości 0,618 lub 1,618, w zależności czy dzielimy jej mniejszą liczbę przez większą czy na odwrót. Ta relacja jest określana mianem złotej proporcji (złotego podziału). Szerzej swoje podejście do tego zagadnienia przedstawiłem w książce i e-booku: "Nadciągające zagrożenia i wojny, a historia matematyczna".
Liczby sekwencji Fibonacciego i złote podziały znajdują również odbicie w budowie wszechświata, przyrodzie oraz znajdują zastosowanie w architekturze i sztuce. W relacji do zbieżności historycznych mogą mieć charakter naturalny, przypadkowy lub mieszany. Ciąg Fibonacciego to taka sekwencja, w której kolejna liczba jest sumą dwóch poprzednich, poczynając od trzeciej z tego szeregu: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233 ..., aż do nieskończoności. Uprzednio odkryto i opisano ją w Indiach, czego dokonali Acharya Pingala i Virachanka.
Historia wskazuje na wybuchy znacznych wojen i rewolucji po wielkich kryzysach gospodarczych. Przykładowo:
- 10 lat kalendarzowych po wybuchu największego kryzysu w XX wieku (1929) wybuchła II Wojna Światowa w Europie (1939);
- 7 lat po pierwszym kryzysie monopolistycznym z 1907 roku wybuchła I Wojna Światowa w 1914 roku, a 10 lat po nim miały miejsce rewolucja i przewrót bolszewicki w Rosji;
- Rok po wybuchu kryzysu finansowo – gospodarczego we Francji (1788) wybuchła Rewolucja Francuska, a rok po wybuchu międzynarodowego kryzysu gospodarczego w 1847 roku - Wiosna Ludów w Europie .
Prof. Wojciech Morawski w "Historii kryzysów gospodarczych" wskazał na odwieczność ich występowania i na osłabianie się znaczenia, w tym obszarze takich czynników zewnętrznych jak: klęski żywiołowe, epidemie, nieurodzaje i wojny oraz na wzrost znaczenia czynników ekonomicznych, a wśród nich na kryzysy nadprodukcji, pociągające za sobą spadek cen w sytuacji przeważania wielkości podaży nad popytem, wzrost stopy bezrobocia i deflacyjny wzrost siły nabywczej pieniądza, niekorzystne dla gospodarki skłonności do oszczędzania, ponieważ ten proces jeszcze bardziej osłabia popyt, a także na nakręcanie koniunktury podczas wojny.
Na zbliżanie się kolejnego kryzysu gospodarczego wskazują zakończenia największej od początku lat osiemdziesiątych XX wieku dywergencji rentowności amerykańskich 10 i 2-letnich obligacji skarbowych i co najmniej od połowy lat osiemdziesiątych XX wieku największej dywergencji rentowności amerykańskich 10-letnich obligacji skarbowych, w stosunku do 3-miesięcznych bonów skarbowych, dywergencje pomiędzy spadkiem wartości aktywów Systemu Rezerwy Federalnej (FED), Europejskiego Banku Centralnego i Banku Anglii, a wzrostem nowojorskiego wskaźnika giełdowego S&P500 i prezentowanym przez „Financial Times” „All-World Index” , a także pomiędzy tempem realnej zmiany ilości nowych miejsc pracy w USA, a S&P500 oraz fluktuacyjny spadek stopy bezrobocia w USA i wskaźnik Sahm.
Prof. Jesús Huerta de Soto stwierdził, że nadciągający kryzys można odroczyć poprzez zwiększanie akcji kredytowej, co wiąże się ze wzrostem ilości pieniądza. Jednakże gdy działania w tym obszarze będą zachodzić zbyt wolno, zaistniała sytuacja doprowadzi do stagflacji, a gdy zbyt szybko, wybuchnie hiperinflacja. Natomiast gdy ekspansja kredytowa przestanie przyspieszać lub się zatrzyma - wybuchnie kryzys.
Zdaniem Międzynarodowego Funduszu Walutowego, na tempo i sposób rozwoju gospodarczego mogą mieć istotny wpływ zmiany wysokości stóp procentowych poprzez ich oddziaływanie na inwestycje i oszczędności. Ich obniżenie powoduje zarazem obniżenie kosztów kredytu, chociaż wskazuje się także na niską korelację pomiędzy wysokością stóp procentowych, a tempem wzrostu gospodarczego.
Luzowanie ilościowe (QE) wykorzystuje się w celu wzrostu podaży pieniądza i zapewnienia większego stopnia płynności bankom jako działanie banków centralnych. Było dokonywane w sytuacji braku dalszej możliwości efektywnej obniżki stóp procentowych i efektywnego stosowania operacji otwartego rynku, ukierunkowanego na stopy procentowe. Podczas luzowania ilościowego banki centralne skupują od banków komercyjnych długoterminowe obligacje rządowe i czasem inne papiery wartościowe. W XXI wieku miały miejsce dwie duże fale działań z tego obszaru: w latach 2009 – 2014 oraz 2019 – 2021, w drugiej fazie wsparte dotacjami dla firm i konsumentów, po czym w latach 2020 – 2022 mieliśmy do czynienia z nasilonym przebiegiem inflacji wraz z przejściowym, silnym wzrostem cen surowców energetycznych i żywności i początkiem pełnoskalowej agresji militarnej Rosji na Ukrainę oraz zakłóceniem łańcuchów dostaw, związanym z kryzysem pandemicznym. Zarazem od lutego 2020 do lutego 2021 roku rozpoczął się szacowany przez cztery największe banki centralne wzrost podaży pieniądza M2, a po czym jej spadek do października 2022 roku. Następnie jej ponowny wzrost, trwający do września 2024 roku.
Zdaniem Narodowego Banku Polskiego: "Operacje otwartego rynku to transakcje dokonywane z inicjatywy banku centralnego z bankami komercyjnymi. Obejmują one warunkową i bezwarunkową sprzedaż lub kupno papierów wartościowych, a także emisje własnych papierów dłużnych banku centralnego". Mają one na celu oddziaływanie na krótkoterminowe stopy procentowe, kształtujące się na rynku międzybankowym, gdy brakuje na nim pieniądza lub gdy znajduje się na nim go zbyt dużo.
Zdaniem Encyklopedii Zarządzania, agregat pieniądza M2, uważany za podstawową miarę jego wielkości w światowych systemach finansowych: "Składa się z gotówki w obiegu i depozytów, czyli ze składników agregatu M1 oraz z depozytów terminowych w bankach komercyjnych z terminem pierwotnym (czyli terminem na jaki są zakładane) do 2 lat włącznie oraz depozytów z terminem wypowiedzenia do 3 miesięcy np. weksle, bony pieniężne o charakterze krótkoterminowym" .
Prof. Stanisław Drożdż z Zakładu Automatyki Stosowanej Instytutu Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk wraz ze współpracownikami oraz amerykański analityk geopolityczny dr George Friedman spodziewali się załamania koniunktury około 2025 roku, chociaż w różnej skali, a swoje wnioski wyciągnęli na podstawie zastosowania różnych metod. Najbardziej dramatyczna jest prognoza S. Drożdza, F. Grümmera, F. Ruffa i J. Spetha. Po dokonaniu ekstrapolacji indeksu S&P500 w przeszłość - do początku XIX wieku i w przyszłość, założyli oni wystąpienie korekty twającego w tym okresie wzrostu, a za tym światowego załamania gospodarczego na niespotykaną dotychczas skalę, po ukształtowaniu się bąbla cenowego na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (NYSE). Swoją prognozę oparli na wykorzystaniu skalującej wartości wskaźnika λ=2, po czym ta prognoza została przedstawiona na stronie Instytutu Fizyki Jądrowej, w oparciu o występującą na rynkach finansowych strukturę fraktalną i z wykorzystaniem wykładnika Hursta, w odniesieniu do indeksu giełdowego S&P500.
Ogromny wpływ amerykańskiej giełdy na światową gospodarkę jest związany z byciem USA największą z nich. Ponadto na Wall Street znajduje się centrum handlowe dla największych rynków finansowych. Dr George Friedman założył, że krach raczej będzie przypominać okres stagflacji lub krótkie krachy z lat siedemdziesiątych XX wieku oraz oczekiwał zakończenia w 2025 roku, rozpoczętego w 1945 roku 80-letniego cyklu instytucjonalnego w USA oraz w pobliżu tego roku szczytu 50-letniego cyklu socjogospodarczego, rozpoczętego w 1980 roku, z osiągnięciem przez niego minimum w 2030 roku. Jako powody załamania podał pogorszenie się sytuacji demograficznej, niedobory siły roboczej i możliwy wzrost cen węglowodorów, a jako efektów oczekiwał wzrostu inflacji oraz dramatycznych zmian w amerykańskich władzach, polityce zagranicznej i w obszarze kultury.
Na newralgiczność 2025 roku wskazują także inne, pozamainstreamowo badane sygnały. W bieżącym roku spodziewana jest kontynuacja cyklicznego maksimum aktywności Słońca. Uprzednio, w okolicach maksimum plam słonecznych miało miejsce zakończenie I Wojny Światowej (1918), wybuch II Wojny Światowej w Europie (1939) i stłumienie dążeń demokratycznych w Czechosłowacji (Praskiej Wiosny) przez wojska Układu Warszawskiego (1968). W 2014 roku odbyły się krwawo tłumione demonstracje na Majdanie w Kijowie, zakończone ucieczką prezydenta Ukrainy, po czym Rosja rozpoczęła interwencję w tym kraju, a w 2024 roku błyskawicznie obalono allawicki reżim al-Asada w Syrii.
Badający zależności pomiędzy zachowaniami społecznymi, a aktywnością Słońca, Aleksander Leonidowicz Czyżewski, w przeprowadzonych w 72 krajach badaniach, obejmujących lata; 1749 – 1926 odkrył występowanie 80 %-owej korelacji pomiędzy buntami, a natężeniem plam słonecznych. Franz Halberg, Germaine Cornélissen, Rolline McCraty i Abdullah Alabdulgader wskazują na wpływ pola słonecznego i elektromagnetycnego na emocje, zachowanie, zdrowie i funkcje poznawcze człowieka.
Czasowe odległości - do 2025 roku mają także pewne, niejasne pochodzeniowo odniesienie do liczb Fibonacciego i tworzących się pomiędzy nimi złotych podziałów, zwłaszcza dla naszego kraju, chociaż nie tylko, co jest elementem historii matematycznej. Te relacje dotyczą lat: 2004, 1991 i 1970. 21 lat kalendarzowych przed 2025 rokiem Polska wstąpiła do Unii Europejskiej, 34 lata wcześniej odbyły się w naszym kraju pierwsze po II Wojnie Światowej wolne wybory parlamentarne i upadł Związek Sowiecki, a 55 lat wcześniej miała miejsce masakra robotników na wybrzeżu oraz zmiana władzy, w naszym kraju poprzez wymianę I sekretarza Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W 2026roku upłyną 233 lata od II rozbioru Polski (1793) .
Zarazem Robert R. Prechter jr wskazał na wieloletnie, rosnące fale Elliotta - w ekstrapolowanym S&P500. W krótszych odległościach są one analitycznie mierzone podczas spekulacji giełdowych. W pierwszym jego modelu obecnego wielkiego supercyklu przyjął jako punkt początkowy rok 1784 (czyli kolejny, po uznaniu niepodległości USA przez Wielką Brytanię) Tak zdefiniowana fala trwała 145 lat (tj. o 0,7 % więcej od liczby Fibonacciego: 144) do 1929 roku. Kolejna fala rosnąca wielkiego supercyklu, po 3-letniej głębokiej i dramatycznej dla światowej gospodarki korekcie, mającej miejsce w latach 1929 – 1932, według mojej obserwacji trwała 89 lat (liczba Fibonacciego), od 1932 do 2021 roku. Relacja obu tych fal wzrostowych wynosi 0,614 czyli jest bliska złotemu podziałowi.
W drugiej koncepcji Robert R. Prechter jr przyjął, jako początek obecnego wielkiego supercyklu - rok 1789 (zarazem rok wybuchu Rewolucji Francuskiej). Od niego do 2022 roku, zauważyłem upływ 233 lat (liczba Fibonacciego).
Fale Elliotta – to fraktalny model kształtowania się kursów: wzrost, krótki spadek, wzrost, krótki spadek, wzrost, spadek, krótki wzrost, spadek (5 w serii wzrostowej i 3 w serii spadkowej, razem 8). Po drastycznym krachu, rozpoczętym w 1929 roku zainicjowano politykę interwencjonizmu państwowego poprzez systematyczne finansowe wspieranie gospodarki, a więc można przyjąć, że złoty podział, w tym przypadku odnosi się do relacji klasycznego mechanizmu funkcjonowania gospodarki w badanym okresie, a obecnie oczekiwany jest punkt zwrotny albo silna korekta.
Dla porównania - 144 lata, to także okres, który upłynął od utraty niepodległości przez Polskę na skutek III rozbioru (1795) do II Wojny Światowej (1939), 89 lat upłynęło od koronowania Mikołaja I na cara Polski (1829) do odzyskania przez Polskę niepodleglości w 1918 roku i od roku Wiktorii Wiedeńskiej, odniesionej pod przywództwem króla Jana III Sobieskiego (1683) do roku I rozbioru Polski (1772) .
Wokół newralgicznego momentu, sygnalizowanego przez powyżej wskazane odległości czasowe, oparte na liczbach Fibonacciego, zaczęła kształtować się istotna seria wydarzeń o znaczeniu geopolitycznym. W 2021 roku silnie zadłużone Stany Zjednoczone wycofały się z Afganistanu, po czym Białoruś rozpoczęła wojnę hybrydową, ściągając do siebie imigrantów ekonomicznych, których następnie siłowo i masowo przerzucała na teren państw NATO, w tym do Polski. W kolejnym roku (2022) Rosja rozpoczęła pełnoskalową agresję militarną na Ukrainę, w 2023 roku zaczęła rozmieszczać taktyczną broń jądrową na terytorium Białorusi, wypowiedziała Traktat o konwencjonalnych siłach zbrojnych w Europie (CFE) oraz rozpoczęła wojnę hybrydową przeciwko Finlandii i Estonii, ściągając do siebie imigrantów ekonomicznych i przewożąc ich na granicę z tymi państwami. Pełnoskalowa agresja militarna Rosji rozpoczęła się w na początku bessy, a na Gruzję w 2008 w pierwszej części bessy. W sytuacji pokonania przez Rosję Ukrainy rozważana jest możliwość jej militarnej agresji na państwa NATO, w tym na Polskę .
Odnosząc się do liczb Fibonacciego i złotych podziałów - do początku pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę (2022) upłynęło 8 lat kalendarzowych, od początku interwencji rosyjskiej - w tym kraju (2014), 13 lat kalendarzowych od zakończenia drugiej wojny czeczeńskiej (2009), 21 lat kalendarzowych od rozpoczęcia wojny z terroryzmem, przez USA (2021) i 89 lat kalendarzowych od zakończenia polityki wielkiego głodu wobec Ukrainy, stosowanej przez Związek Sowiecki (1933). Do 2022 roku minęły także 33 lata kalendarzowe od Jesieni Narodów i 54 lata od interwencji Związku Sowieckiego w Czechosłowacji, w celu stłumienia tam rewolucji, które są wartościami o 1 mniejszymi od liczb Fibonacciego: 34 i 55 .
Zdaniem mjr. Michała Fiszera atak Rosji na Polskę może nastąpić w latach 2027 - 2028, w sytuacji pokonania przez nią Ukrainy. Uprzednio przewidział on atak Rosji na Ukrainę, w 2022 roku. Niemieckie źródła wskazują na możliwość zaatakowania przez Rosję Europy w ciagu od 6 do 10 lat od ewentualnego zamrożenia wojny na Ukrainie.
Maciej Wojewódka
Maciej Wojewódka - analityk, intuityk i prognostyk. Badacz procesów giełdowych i kryzysów. Autor książki i e-booka: Nadciągające zagrożenia i wojny, a historia matematyczna. W 1993 roku, w biuletynie Ministerstwa Przekształceń Własnościowych przewidział silną hossę na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, która okazała się ewenementem na skalę światową. Jeden z jego projektów został nagrodzony przez Komisję Europejską i Ministerstwo Edukacji Narodowej - jako lider Europejskiego Roku Kreatywności i Innowacji, ogłoszonego na 2009 rok. Inne projekty autora zostały objęte patronatem tego Roku, w kategoriach nauka i technika oraz gospodarka i biznes. Europejski Rok Kreatywności i Innowacji został ustanowiony przez Parlament Europejski i Radę, na wniosek Komisji Europejskiej.
