Promieniowanie słoneczne to z fizycznego punktu widzenia wiązka fal elektromagnetycznych o różnej długości. Nie wszystkie rodzaje fal docierają do powierzchni naszej planety, niektóre są zatrzymywane przez górne warstwy atmosfery np. przez warstwę ozonową. Do Ziemi dociera promieniowanie podczerwone (IR), promieniowanie widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe (UV). To właśnie promieniowaniu ultrafioletowemu zawdzięczamy opaleniznę. W skład promieniowanie UV wchodzą promieniowanie UVA, UVB i UVC.
Promieniowanie UVA
Ma największą długość fal. Tym samym wnika najgłębiej w skórę aż do dolnych partii skóry właściwej. Jest mniej szkodliwe od pozostałych rodzajów promieniowania ultrafioletowego. Jednak przez głęboką penetrację skóry uszkadza włókna kolagenowe i elastyczne, co przyspiesza procesy starzenia.
Dlatego u osób nadużywających kąpieli słonecznych szybciej pojawiają się zmarszczki, a skóra traci sprężystość. Starzenie się skóry wywołanie działaniem promieniowania nosi nazwę fotostarzenia.
Promieniowanie UVB
Ten rodzaj promieniowania ma nieco krótsza długość fal, przez co wnika jedynie w naskórek. Niestety, choć to ono daje opaleniznę i syntezę witaminy D w skórze, promieniowanie UVB, odpowiada również za niszczenie warstwy rozrodczej naskórka, co może doprowadzić do rozwoju nowotworu. Przyczyną czerniaka, raka podstawnokomórkowego czy płaskonabłonkowego jest między innymi nadmierna ekspozycja na działanie promieniowania słonecznego. Promieniowanie UVB odpowiada również za pojawienia się rumienia czy alergie na słońce.
Promieniowanie UVC
To promieniowanie ma najkrótszą falę. Z powodu dziury ozonowej pewna ilość promieniowania UVC dociera już do powierzchni Ziemi. Jest ono w całości pochłaniane przez warstwę rogową naskórka.
Promieniowanie UVC ma silne działanie bakteriobójcze, które zostało wykorzystane w lampach do dezynfekcji.
Mimo, że skóra posiada własne mechanizmy obronne, minimalizujące szkodliwy wpływ promieniowania, nie należy przesadzać z opalaniem. Trzeba unikać ekspozycji na słońce między godziną 12.00 a 15.00, zaczynać opalanie od 10 do maksymalnie 20 minut pobytu w pełnym słońcu.
Podstawowym mechanizmem ochronnym jest wytwarzanie melaniny, barwnika pochłaniającego cześć promieniowania. Dzięki temu promienie słoneczne nie są w stanie wniknąć w głębokie warstwy skóry. To właśnie melanina odpowiada za piękną, brązową opaleniznę. Jej ilość wzrasta w czasie opalania, z co za tym idzie skóra zmienia kolor.
Naszym zadaniem jest chronienie skóry poprzez używanie kremów z filtrem UV, stosowanie okularów słonecznych, które chronią oczy przed szkodliwym promieniowaniem. Opalając się rozsądnie wcale nie pozbawiamy się szansy na ładny kolor skóry.
