Ta językowa pomyłka wynika z tłumaczenia angielskiej nazwy kaszalota - whale sperm, po polsku kaszalot spermacetowy. Swoje angielskie imię ten największy ssak na świecie zawdzięcza substancji, którą odkryto dawno w jego głowie. Tak naprawdę to spermacet, jednak wiele lat temu wielorybnicy sądzili, że jest to sperma z powodu konsystencji i koloru. Okazało się, że identyczną substancję mają w głowach samice, tak więc cała teoria o spermie wzięła zwyczajnie w łeb...
Po dokładnym badaniu substancji wykazano wreszcie, że nie ma on niczego wspólnego ze spermą. Funkcja spermacetu nie jest dokładnie jasna, prawdopodobnie może wzmacniać sygnały podczas polowań - kaszaloty są mięsożerne, może pomagać utrzymać się na powierzchni lub nurkować.
Spermacet jest nierozpuszczalny w wodzie, słabo rozpuszczalny w zimnym etanolu. Zawiera głównie palmitynian cetylu (ester alkoholu cetylowego i kwasu palmitynowego),
Botaniczną alternatywą dla spermacetu jest pochodna olejku jojoba.
Dlatego spermacet pozyskiwany z wielorybów był bardzo cennym surowcem, produkowano z niego szminki, kremy służył jako smar. Głowy kaszalotów podnoszono na pokład lub przywiązywano do burty łodzi, gdzie wielorybnicy mogli zrobić w nich dziurę. Spermacet był usuwany za pomocą wiadra i przechowywano go w beczkach. U złowionych wielorybów miał postac półpłynną, zastygał po wyjęciu.
Kobiety doceniały spermacet. Odżywia skórę, pomaga łagodzić podrażnienia. I tak jest do dziś. Głównym składnikiem nowoczesnych preparatów spermacetu są substytuty naturalnego tłuszczu wielorybiego, choć z Dominikany przywożone są kremy, które podobno zawierają naturalny spermacet.
Kosmetyki te mają wiele właściwości leczniczych - pomagają wyleczyć oparzenia słoneczne i wyeliminować swędzenie po ukąszeniach owadów. Zimą chronią skórę przed pierzchnięciem. Spermacet ma też zdolność nawilżania, zmiękczania skóry, normalizacji pracy gruczołów łojowych. Produkt ma tłustą konsystencję i służy również do nakładania na usta, szyję i dekolt. Zapobiega starzeniu się skóry. Ale te właściwości nie mają niczego wspólnego z wielorybią spermą.
