Nie ma też chyba drugiej takiej rośliny, która byłaby tak dokładnie i wszechstronnie zbadana przez naukowców, jak właśnie dziurawiec.
NAZWA ROŚLINY
Liczne nazwy ludowe dziurawca w różnych krajach świadczą o tym, że lecznicze działanie tego zioła znane było wielu narodom od niepamiętnych czasów. Oto kilka przykładów:
- w języku polskim: świętojańskie ziele, ziele świętego Jana (od okresu kwitnienia), przestrzelon (ponieważ na liściach widoczne są „dziurki”), krewka Matki Boskiej (ściśnięte pączki wydzielają czerwony sok), dzwonki Panny Marii, arlika (prawdopodobnie zniekształcona nazwa „arnika”, która to roślina też ma zastosowanie lecznicze).
- .
- w języku niemieckim: Kreuz-Christi Kraut (ziele krzyża Chrystusa), Johannisblut (krew Jana), Hartheu (twarde siano – twarde łodygi dziurawca pośród suchych roślin łąkowych), Marienkraut (ziele Marii), Tausendlöcherkraut (ziele tysiąca dziurek). Blutkraut (krwiste ziele – od czerwonego soku), Teufelsflucht (diabelskie przekleństwo – diabeł widząc moc dziurawca nad złymi duchami i nad sobą, ze złości podziurawił liście rośliny).
- w języku słowackim i czeskim dziurawiec nazywają l’ubenicek, laskavec, milovnik, albo lubozne zelo – wiąże się to ze stosowaniem rośliny do wróżb miłosnych oraz do sporządzania napojów miłosnych.
- w języku rosyjskim występuje trafna nazwa „zwieroboj” (zwierzobój) – dziurawiec jest bowiem rośliną trującą dla niektórych zwierząt o jasnej sierści (na przykład u owiec występuje uczulenie na światło słoneczne i zapalenie skóry; niebezpieczne jest też podawanie siana z dziurawcem koniom i krowom o jasnej sierści).
Charakterystyczną cechą tej rośliny są drobne punkciki na liściach, wyglądające pod światło jak małe dziurki. Są to w rzeczywistości zbiorniczki olejków eterycznych, które nadają roślinie przyjemny zapach i właściwości lecznicze. Właśnie od tych niby-dziurek pochodzi nazwa dziurawca.
TROCHĘ HISTORII
Pełne pochwał wzmianki o dziurawcu pochodzą już z czasów starożytnych. Znał go Hipokrates, pisali o nim tak sławni lekarze i botanicy, jak Dioskurydes, Pliniusz Starszy i Galen. W Średniowieczu dziurawiec był jedną z najbardziej cenionych roślin przez Paracelsusa. Używano go, jako leku uniwersalnego. Poza tym przypisywano mu zdolności magiczne. Był używany do wypędzania złych duchów. Chłopi wieszali go w oborze, aby chronił bydło przed demonami. W domach zawieszano wieńce z dziurawca na oknach również dla ochrony przed złymi duchami. Wianek z dziurawca rzucony na dach miał chronić zabudowania przed piorunem. Aby odpędzić burzę rozsypywano ziele na kuchennej płycie albo palono w piecu.
SKŁADNIKI LECZNICZE
Ziele dziurawca zawiera m.in.: hiperycynę, hiperforynę, flawonoidy, substancje gorzkie, garbniki, eter, olejki eteryczne, żywicę, fitosterole, stearynę, taraxasterol, wiolaksantyna, beta-sitosterol,
GŁÓWNE ZASTOSOWANIA
W dzisiejszych czasach znane jest przede wszystkim pozytywne działanie dziurawca w lekkich i średnio ciężkich stanach depresyjnych.
Również czerwony olej z dziurawca jest chętnie stosowany jako lekarstwo na rany. Liczne inne własności lecznicze tej rośliny zostały nieco zapomniane. Dziurawiec w formie ziela, nalewki albo oleju ma bardzo szerokie zastosowanie:
- Układ oddechowy: zapalenie oskrzeli, ból gardła, gorączka.
- Układ pokarmowy: utrata apatytu, niestrawność, dyskomfort w żołądku, biegunka, hemoroidy, jest wartościowym środkiem wzmacniającym wątrobę oraz pęcherzyk żółciowy.
- Układ nerwowy: depresja, nerwowość, bezsenność, ból głowy, migrena, niepokój, nerwobóle.
- Skóra: rany, oparzenia, wrzody, wypryski, suchość, skóry, bolesne blizny, rany kłute.
- Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe: bóle pleców, napięcia mięśni, zwichnięcia, skręcenia, żylaki.
ŚRODEK ANTYDEPRESYJNY
Już w Średniowieczu stosowano dziurawiec przeciw melancholii, co jednak na długo popadło w zapomnienie, aż dopiero w latach 70 ubiegłego wieku medycyna naukowa potwierdziła antydepresyjne działanie rośliny. Klasyczne zielarstwo oraz medycyna antropozoficzna cenią dziurawiec, jako roślinę, która potrafi gromadzić światło słoneczne lata.
ZBIÓR ZIÓŁ
Z dziurawca zbiera się całą kwitnącą, nadziemną część rośliny. Najlepszy czas na zbory, to przeważnie okolice 24 czerwca, kiedy to dziurawiec zwykle w pełni rozkwita. Do wyrobu oleju z dziurawca potrzebne są kwiaty, do naparów i nalewek – całe zioło. Główny składnik leczniczy (antydepresant) hyperycyna występuje tylko w kwiatach, jednak również reszta rośliny zawiera wiele wartościowych substancji. Dziurawiec należy zbierać przed południem, kiedy tylko wyschnie rosa. Ziele suszy się w przewiewnym i zacienionym miejscu.
Uwaga!
Dziurawiec uczula na promieniowanie słoneczne. Nie należy stosować go zewnętrznie i wewnętrznie przed planowanym pobytem na słońcu.
Działanie niektórych leków, przede wszystkim immunosupresyjnych, może być osłabione przez dziurawiec. Także działanie niektórych środków w leczeniu AIDS, antybiotyków, chemicznych antydepresantów, leków nasercowych i przeciwpadaczkowych może być zahamowane.
Mając przepisane silne leki, należy przed zażyciem dziurawca bezwzględnie zasięgnąć porady lekarza.
https://www.olabloga.eu/niezwykle-ziolo-dziurawiec-pospolity
