„Wiele prowadzonych dotąd badań pokazywało, że ludzie w związkach są do siebie podobni pod wieloma względami. Takie podobieństwo wiąże się z większą trwałością bliskiej relacji i zadowoleniem z niej” – tłumaczy dr Magdalena Śmieja z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, która badania przeprowadziła wraz z dr hab. Maciejem Stolarskim z Uniwersytetu Warszawskiego.
Dobór, polegający na wybieraniu partnerów o podobnych cechach, nazywany jest kojarzeniem selektywnym. W języku nauki termin ten oznacza, że ludzie i inne zwierzęta dobierają sobie partnera o podobnym fenotypie, czyli o podobnym zestawie najróżniejszych cech.
Jak informuje Instytut Psychologii UJ, do tej pory dobór partnera pod kątem takich samych cech analizowano uwzględniając rozmaite cechy osobowości, inteligencję ogólną czy czynniki społeczne. Z tego typu badań wynika np., że do najsilniejszych cech decydujących o kojarzeniu selektywnym należą wiek i światopogląd, a nieco mniej istotne są np. inteligencja czy wykształcenie. Jednak – jak wyjaśnia dr Śmieja - niewiele badań dotyczyło tak istotnego czynnika w doborze partnera, jak inteligencja emocjonalna.
Inteligencja emocjonalna wydaje się być jedną z bardziej pożądanych cech u partnera życiowego. To przecież nic innego, jak umiejętność dostrzegania, rozumienia i radzenia sobie z emocjami. To z kolei może stanowić fundament dla utrzymywania bliskiej relacji z drugim człowiekiem. Np. osoby o wysokiej inteligencji emocjonalnej częściej szukają konstruktywnych sposobów na rozwiązanie problemów, również tych codziennych. Potrafią też zapobiec pogłębianiu się np. smutku czy braku satysfakcji partnera ze związku.
Naukowcy m.in. z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego sprawdzili, czy dla kojarzenia selektywnego ma znaczenie również właśnie inteligencja emocjonalna i jak duży jest jej wpływ. Badanie przeprowadzone na ponad 380 heteroseksualnych parach w wieku od 17 do 78 lat pokazało, że inteligencja emocjonalna jest znaczącym czynnikiem wpływającym na proces doboru płciowego.
„Zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn, najsilniejszym predyktorem poziomu inteligencji emocjonalnej partnera była własna zdolność percepcji emocji. Oznacza to, że osoby, które trafnie rozpoznają i interpretują emocje, częściej dobierają sobie partnerów o podobnym poziomie inteligencji emocjonalnej” – wyjaśnia dr Śmieja.
Duże zróżnicowanie stażu w związku par biorących udział w badaniu pozwoliło naukowcom odpowiedzieć na pytanie, czy badani wybrali sobie partnera podobnego do siebie, czy może upodobnili się do siebie z czasem. Ponieważ korelacja między poziomami IE partnerów nie zmieniała się wraz ze stażem związku, uznano, że w tym przypadku mamy do czynienia raczej z doborem podobnego partnera niż upodabnianiem się do niego.
Badania sfinansowane z grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikowało pismo Current Psychology 10.1007/s12144-016-9501-8.