Podobne artykuły:
Święta Brygida z Kildare, urodzona w 451 roku, zmarła w 525 roku, jest jedną z ukochanych irlandzkich świętych, patronką Irlandii, obok Patryka i Kolumby. Irlandzka hagiografia czyni ją wczesną irlandzką chrześcijańską zakonnicą. Jej święto przypada 1 lutego, w dniu, który pierwotnie był pogańskim świętem Imbolc, wyznaczającym początek wiosny. Imbolc, obchodzono przez dwa dni. Szykowano się do rozpoczęcia prac w polu, dzień stawał się dłuższy. Nazwa Imbolc pochodzi od „i mbolg”, co oznacza „w brzuchu”. Dotyczy to sezonu lęgowego bydła, a zwłaszcza ciąży owiec, z którymi święto ma związek.
Imbolc obchodzono w całej Irlandii, Szkocji i na Wyspie Man, a każdy region miał nieco inne odmiany w nazwie i zwyczajach. Walia miała również niezwykle podobną wersję festiwalu znanego jako Gwyl Fair y Canhwyllau.
Po nadejściu chrześcijaństwa w Irlandii święto to zostało połączone z obchodami św. Brygidy i przekształciło się z pogańskiego w chrześcijańskie. Chrześcijanie używali Brygidy jako centralnego punktu swoich uroczystości, aby ułatwić zmianę, ponieważ Imbolc był wcześniej kojarzony z boginią o bardzo podobnym imieniu, Brighid.
Św. Brygida urodziła się w rodzinie pogańskiej, jako mała dziewczynka zajmowała się wypasem owiec i bydła i pracą w polu. Według opowieści plotła małe krzyżyki ze słomy, które do dziś są bardzo popularne w Irlandii. Na znak dziewiczego oddania służbie Bożej przyjęła w 467 roku z rąk nieokreślonego biskupa welon. Założony przez św. Brygidę klasztor Kildar (Cell Dara - dębowy dom) miał duży wpływ na ewangelizację Irlandii.
Św. Brygida jest również patronką i opiekunką wyrobów mlecznych; w wigilię jej święta, czyli 31 stycznia, wystawiano według irlandzkiej tradycji chleb i mleko, a dom był uprzątnięty i przygotowany jak na przyjęcie gościa. Wierzono bowiem, że święta odwiedza gospodarstwa domowe. W spiżarni zaś obok garnców z mlekiem przez cały rok stawiano małe krzyżyki ze słomy, które miały uchronić mleko przed złośliwymi chochlikami spijającymi śmietankę.
Historia życia Brygidy stała się tematem do dyskusji wokół aborcji przed referendum w Irlandii. Wówczas The Irish Times opublikował głośny artykuł profesor religii w Simpson College w stanie Iowa, Maeve Callan, omawiający rolę katolickich świętych w średniowiecznych aborcjach.
Callan pisała, że założenie, że katolicyzm przedstawia aborcję jako jeden z najgorszych grzechów, nie jest do końca prawdą. W irlandzkiej prasie rozgorzała dyskusja na ten temat, a wypowiedzi Callan wywoływały aplauz lub polemikę.
„Irlandia od dawna jest znana jako jeden z najbardziej katolickich narodów na świecie. Na początku lat 80. ponad 90 procent kraju uczęszczało co tydzień na mszę katolicką, a w 1983 r. Irlandia ratyfikowała poprawkę do konstytucji, która zakazała aborcji w prawie wszystkich przypadkach (poprawkę tę uchylono dopiero w 2018 r.). W tamtym czasie wiele osób potępiało tę poprawkę jako „średniowieczną”. Jednak w średniowiecznej Irlandii istnieje wiele przypadków, w których aborcja była wymieniana jako cud dokonany przez katolickich świętych. W zapisach ich życia z pierwszych tysiącleci święci Brygida z Kildare, Ciarán z Saigir, Cainnech z Aghaboe i Áed mac Bricc wymieniają aborcje wśród swoich cudów. Najbardziej uderza mnie to, że nie są to nieistotni święci, którzy wykonują te cuda” - głosiła dr Maeve Callan - „Brigid jest prawdopodobnie najbardziej ukochaną irlandzką świętą”. - pisała Callan.
Powoływała się na hagiografię Św. Brygidy. Opisano tam, że siła jej wiary, pozwoliła jej dokonać „cudownej aborcji”, która przywróciła cnotę zhańbionej zakonnicy. - „Pewna kobieta, która złożyła ślub czystości, upadła z powodu młodzieńczego pragnienia przyjemności, a jej łono urosło wraz z dzieckiem. Brygida, wykorzystując najpotężniejszą siłę swojej niewysłowionej wiary, pobłogosławiła ją, powodując zniknięcie dziecka, bez narodzin i bez bólu ”.
Callan podkreślała, że średniowieczne biografie również wielu innych irlandzkich katolickich świętych, odnotowują aborcje wśród ich cudów, a średniowieczne irlandzkie władze kapłańskie, które nakazały pokutę za grzechy traktowały aborcję jako stosunkowo drobne wykroczenie . Cudu aborcji miał dokonać święty Cainnech z Aghaboe (Saint Canice), który „pobłogosławił brzuch” ciężarnej zakonnicy - sprawiając, że dziecko natychmiast znika. W innej relacji święty Ciarán z Saigir uratował zakonnicę o imieniu Bruinnech po tym, jak została wykorzystana przez miejscowego króla.
Ale to św. Brygida jest najbardziej znaną świętą związaną z aborcją w Irlandii. Opis jej cudu został odnotowany w 650 roku, co czyni go najstarszym opisem aborcji w Irlandii.
Co więcej, Callan podkreślała, że wytyczne z VI, VII i VIII wieku dotyczące pokuty wymaganej po popełnieniu grzechu stawiają aborcję na stosunkowo niskim poziomie - przynajmniej w porównaniu z grzechami seksualnymi mężczyzny z zakonu. W VI wieku opisano, że zakonnica po aborcji, musi pościć o chlebie i wodzie przez sześć miesięcy i nie może pić wina ani jeść mięsa przez dwa lata. Jeśli natomiast zakonnica urodzi dziecko : „(Będzie pokutować) przez sześć lat, a w siódmym roku zostanie przywrócona do ołtarza, i może włożyć białą szatę i być ogłoszoną dziewicą ”.
Callan pokazywała, że duchowni byli karani znacznie surowiej. Duchowny, który uprawiał seks w ukryciu, musiał pościć przez rok o chlebie i wodzie oraz powstrzymać się od wina i mięsa przez dwa lata. Jeśli popełniłby ten czyn więcej niż raz, jego kara wzrosłaby do trzech lat na chlebie i wodzie oraz do trzech lat więcej bez wina i mięsa i straciłby urząd.
Nie wszyscy zgadzali się z jej wywodami, były zdania, że opis cudów powstawał później, tak więc niekoniecznie należy dawać mu do końca wiarę.
Nie mniej jednak, czy to za sprawą ukochanej świętej czy też zupełnie z innego powodu, w Irlandii aborcja od 2018 roku jest legalna i nie ma podstaw by potępiać dawnych świętych za ratowanie honoru kobiet.
Magdalena Gorostiza
!["Gdybym żyła w normalnym kraju, usunęłabym tę ciążę" [LIST]](https://cdn02.sulimo.pl/media/news/kobietaxl.pl/2023/2023-03/269096_thumb.jpg)
