Szeptucha to wedle definicji – uzdrowiciel lub uzdrowicielka ludowa oferująca swoje usługi osobom wierzącym w moc leczenia. W Polsce występują głównie w rejonie Podlasia. Przeważnie są to osoby wyznania prawosławnego, a ich działalność jest uważana za praktyki pogańskie. I choć prawdziwe szeptuchy niełatwo dziś spotkać, to w sieci mamy coraz więcej rożnego typu ogłoszeń, reklamujących ich usługi...
Nie da się ukryć, że ostatnio ilość „szeptuch” rośnie jak grzyby po deszczu. W sieci pojawiają się anonse domorosłych uzdrowicielek czy szeptuch, szeptuszek i magii tzw "szeptuńskiej" opatrzonej obrazkiem z różańcem katolickim, jako modlitwa szeptuch. Słowo szeptucha ewaluowało, do różnych terminów i znaczeń. Używanie go jednak w takim kontekście nijak się ma do prawdy i tradycji zarówno i szeptu i samej istoty szeptuchy. Smuci mnie takie postrzeganie szeptuch stąd też chętnie opowiem, jak to z szeptuchami jest naprawdę.
Czyli nie każda osoba, która twierdzi, że uzdrawia za pomocą modlitw, ziół, jest szeptuchą?
Oczywiście, że nie! Szeptucha, wiedźma, czarownica, zielarka to nie sa tożsame sobie określenia. Pojęcie szeptucha, obwarowane jest ścisłymi zasadami w praktyce, gdzie poza używaniem prostych domowych narzędzi i zamów, czynienia z wodą czy chlebem, elementem nierozłącznym są modlitwy chrześcijańskie - wywodzące się z cerkwi prawosławnej. Dlatego też, każda szeptucha jest swojego rodzaju kobietą magiczną, ale żadna wiedźma nie jest szeptuchą, choć może być na przykład zielarką. Szeptuchy zielarkami czy wiedźmami nie są, nie były i nie będą.
Teraz mamy jednak „wysyp” szeptuch rozsianych po całej Polsce. Czy szeptuchy można spotkać na przykład w Gdańsku czy Katowicach?
Szeptuchy jest to nazwa własna uzdrowicielek ludowych zamieszkujących obszary, na których żyją białoruska i ukraińska mniejszość narodowa wyznania prawosławnego. Jest to teren pogranicza Polski wschodniej. Są to osoby nie migrujące, szeptuchy nie przenoszą się w inne części Polski. Słowo szeptucha pochodzi z języka białoruskiego i nie ma rodzaju męskiego. Stąd też mogą być szeptuchy obydwu płci (zarówno mężczyźni jak i kobiety). Na Podlasiu wciąż żyją i przyjmują ludzi i mężczyźni jak i kobiety.
Często w internecie można znaleźć obrazki „szeptów” powiązane z różańcem, co ma nadać wiarygodności. Czy szetptuchy modlą się z różańcem używanym w kościele katolickim?
Oczywiście, że nie. W cerkwi prawosławnej nie ma różańca. W tradycji rzymskokatolickiej różaniec zawiera konkretną liczbę paciorków, którym przypisane są odpowiednie modlitwy. Bardzo często łaciński różaniec mylony jest z prawosławnymi czotkami. Jednak rola czotek jest odmienna od różańca. W skrócie rzecz ujmując przy każdym paciorku w czotkach jest powtarzana ta sama krótka modlitwa.
Jak zostać zostać szeptuchą?
Mówi się, że czasy się zmieniają, a więc i rodzaj inicjacji również. W większości przypadków opowiada się jak to stara szeptucha inicjuje nową, przekazując jej wiedzę, treści zaklęć i metody czynienia. Bardziej tu chodzi o wyuczenie na pamięć wielu z czynień. Nie daje się w prezencie nikomu ksiąg i zamów. Chodzi tu o lata doświadczeń, obserwacji pracy, głębokiej wiary, oddania drugiemu człowiekowi, silnej modlitwy i wielu doświadczeń życiowych, w tym też przekwitu, odchowania i wydania dzieci poza dom. Kobieta po menopauzie, parę lat po tym, jak jej ciało przestaje co miesiąc krwawić, a jej dzieci(o ile je ma) są już dorosłe i mieszkają i utrzymują się samodzielnie, rozpoczyna swoją drogę do bycia w służbie. Ale to jeszcze nie oznacza za taka osoba jest szeptuchą.
Co więc o tym stanowi?
Szeptuchy są rozpoznawalne, obdarowane i ludzie muszą je uznać za szeptuchy. Swoją codziennością i prawdą pokazują, kim są. Muszą być autentyczne. Nie mają żadnych „gabinetów”, zawsze przyjmują w domu. Zazwyczaj w jego sercu, czyli w kuchni.
Czy szeptucha wyleczy każdą chorobę?
Szeptuchy nie podejmują się leczenia przeziębień, złamań czy też innych dolegliwości w których konieczna jest interwencja chirurgiczna. Ale szeptucha pomodli aby gojenie przebiegło lepiej i szybciej. Jaki jest cel takiej wizyty? Aby chory trafił pod dobrą opiekę, dostał prawdziwą diagnozę i skuteczne leczenie.
Szeptuchy chętnie jednak pomagają przy nerwie-kołtunie, wiatrach, róży, urokach oraz przestrachach. W wielu przypadkach szeptuchy specjalizują się w leczeniu tylko określonych chorób. Szeptucha też pomaga przy momencie przejścia.
Czy szeptucha ma prawo odmówić pomocy?
Nie, każdemu ma pomóc, nawet jeżeli odprawi kogoś z kwitkiem, to powie żeby szukał pomocy gdzie indziej. To też pomoc. Jednak szeptucha przyjmuje każdą osobę z pokajaniem, z czystym sercem, sercem potrzebującym prawdziwiej pomocy.
Czy szeptuchy modlą się po polsku?
Szeptuchy modlą się w większości w dialekcie regionu, z jakiego są. Jest to mieszanina języka rosyjskiego, ukraińskiego, białoruskiego i polskiego w różnych proporcjach. Szeptuchy używają również modlitw cerkiewnosłowiańskich. Oczywiście zdarza się, że jak przyjedzie ktoś z daleka, to cześć modlitwy wypowiadana jest po polsku. Z szacunku do tego człowieka. Ale nigdy nie całość.
Czy szeptuchy za swoje usługi pobierają odpłatność?
Szeptuchy przyjmują co łaska, nie mają cennika. Potrafią też nic nie przyjąć, albo same jeszcze coś dać dać. Jednak jeśli same nie przyjmą, każą dać dar innemu człowiekowi. Musi być bowiem wymiana.
Legenda ludowa głosi, że gdy Chrystus zaczął nauczać doktorów w świątyni, przekazał im tajemną umiejętność leczenia oraz teksty magicznych formuł. W legendzie jest mowa o dwóch składnikach, które jedynie po połączeniu są w stanie leczyć ludzi – mowa tu o magicznych formułach oraz tajemnej umiejętności leczenia. Tajemną umiejętność można interpretować jako zdolność dawaną ludziom przez Boga w celu szerzenia dobra i pomocy potrzebującym. Szeptuchy są więc głęboko przekonane, że ich zdolności są darem otrzymanym od Boga. Tak jest?
Zarówno współcześnie jak i dawniej, wierzono, że moc szeptuch pochodzi od sił wyższych. Swoją moc szeptucha czerpała od Boga, Matki Boskiej i świętych chrześcijańskich, lecząc na ich polecenie. Codzienność szeptuch odznacza się nadzwyczajną religijnością, prowadzą ascetyczne życie.
Ale zarówno kościół katolicki jak i prawosławny od zarania swego istnienia krytykowały i odcinały się od tego rodzaju praktyk, które utożsamiane są z religiami pogańskimi. Jednak w cerkwi prawosławnej są uzdrowiciele. Jest wielu mnichów, batiuszków którzy maja dar modlitwy i uzdrawiają. Ustawiają się do nich kolejki każdego dnia. Najważniejsza jest wiara. Ale osoby modlące świeckie (szeptuchy) są też akceptowane w swoich parafiach i nie są alienowane. Wszyscy wiedzą kim one są. Batiuszka jednak oficjalnie nie zgodzi się z mocą szeptu.
Czy szeptuchy nauczają, prowadzą kursy, warsztaty?
Nie i mam nadzieję że NIGDY to się nie zmieni. A nasz podlaski szamanizm przetrwa i nadal będzie mógł leczyć i dodawać otuchy i wsparcie modlitwą.
Czyli nie można przejść kursu na szeptuchę i mieć dyplom?
Absolutnie nie! Każdy kto coś takiego oferuje jest oszustem. Nie można być certyfikowaną szeptuchą. Szeptuchy nie są mistrzami Reiki, praktykantkami Huny, tarocistkami czy nauczycielami duchowymi. Szeptuchy nie znają się na totalnej biologii czy wahadełku. A tym bardziej wcieleniach, karmach czy larwach astralnych czy innych przyczepach podczepach i tak dalej.
A ty jesteś szeptuchą?
Jeżeli bym tak się nazwała sama, to bym zaprzeczyła wszystkiemu, co powiedziałam wcześniej. To tak jak szaman, prawdziwy szaman, nigdy szamanem się nie nazwie. Jest to nazwa nadana od świata, opinii publicznej, od sąsiadów, mieszkańców. Bycie szeptuchą to służba. Wejście w tę służbę to podróż w jedną stronę. To bycie na świeczniku już całe życie. Można przyjąć taki zaszczyt, ale nie jest to przymus.
Czym innym też jest magia domowa, czym innym jest magia ludowa, a kim innym jest szeptucha. Każda kobieta może praktykować magię domu (ba! nawet powinna), ale nie każda osoba może być szeptuchą.
To kim jesteś?
Przede wszystkim kobietą. Moje imię mocy to: Daroboga- niosąca tradycję. O miejscu jakie tworzę z mężem mówią : dom który daje dobro. Jestem rodowitą Podlasianką otuliny puszczy białowieskiej, jasnowidzką, medium.
Pochodzę z rodziny o silnych korzeniach duchowych z pogranicza Białorusi, praktykowanych przez babcię i prababcię. Wychowana jestem w nurcie kobiecej duchowości i magii kobiet. Moja babka pół- Polka, pół- Białorusinka, przekazywała mi wiedzę z zakresu magii Podlasia, którą skutecznie praktykuję. Pomagam uwolnić się od klątw, uroków, nieszczęść. Uczę ludzi jak radzić sobie w codzienności z pomocą tradycji słowiańskiej w XXI wieku.
Zajmuje się również pisaniem ikon. Praktykuję Domową Magię Starosłowiańską. Łączę psychoterapię z wiedzę duchową i magią ludową Podlasia. Moją życiową misją jest oddanie ludziom poczucia wolności i osobistej mocy.
Trzymam kobiece kręgi, umacniam kobiety w ich codzienności. Leczę dusze, otulam miłością. Jestem mamą dorosłej córki, opiekunką 4 psów i 1 kota, żoną. Kroczę ścieżką samopoznania, świadomego życia i bycia. I pomagam innym. Przede wszystkim tłumaczę. Czasem to wystarczy. Bo dziś ludziom miłości brak. A czasami wiary. Wiec uczę, jak żyć.
Rozmawiała Magdalena Gorostiza
