Autyzm to złożone zaburzenie rozwoju i funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego charakteryzujące się zakłóceniami zdolności komunikowania uczuć i budowania relacji interpersonalnych, zubożeniem i stereotypowością zachowań oraz trudnościami z integracją wrażeń zmysłowych. Alienacja w świecie własnych przeżyć sprawiła, że zaburzenie to nazwano autyzmem, od stgr. αὐτός (autós), co oznacza „sam”.
Wiele dzieci autystycznych wykazuje objawy w wieku 12–18 miesięcy, podczas gdy u niektórych objawy stają się bardziej widoczne wraz z wiekiem.
Co powinno zaniepokoić rodziców i może być wskazówką, by szukać porady specjalisty? O to lista objawów u czterolatków:
Różnice w komunikacji werbalnej
Dzieci autystyczne mogą mieć inny styl komunikacji werbalnej niż ich rówieśnicy, którzy nie mają ASD.
Autystyczny 4-latek może na przykład:
nie reagować na swoje imię
mówić monotonnym głosem
ciągle powtarzać te same słowa lub frazy
zapomnieć słów używanych wcześniej
mieć trudności z dwustronną komunikacją
być mniej skłonny do inicjowania rozmów niż ich rówieśnicy
mieć tendencję do interpretowania informacji dosłownie, co może wydawać się niezdolnością do zrozumienia żartów lub sarkazmu
mieć trudności z komunikowaniem swoich myśli i uczuć
Różnice w komunikacji niewerbalnej
Dzieci autystyczne mogą również angażować się w komunikację niewerbalną inaczej niż ich rówieśnicy, którzy nie mają ASD. Mogą na przykład:
mieć trudności z nawiązaniem kontaktu wzrokowego
nie lubić przytulania i innych rodzajów kontaktu fizycznego
Różnice w zabawie
Autystyczny czterolatek może mieć inny styl zabawy niż jego rówieśnicy. Może na przykład:
woleć spędzać czas samotnie
mieć niezwykle intensywne zainteresowanie wykonywaniem jednej czynności lub przywiązanie do określonej gry, zabawki, przedmiotu lub tematu
mieć silną potrzebę wykonywania rytuałów, takich jak układanie zabawek w określonej kolejności lub ich powtarzalne liczenie
mieć problemy z zabawą z wyobraźnią
mieć trudności ze zrozumieniem konwencjonalnych reguł zachowania, co może spowodować, że będzie zachowywać się niewłaściwie
mieć trudności z utrzymaniem przyjaźni
Inne różnice w zachowaniu
Dzieci autystyczne mogą również zachowywać się inaczej niż rówieśnicy, co objawia się:
powtarzalnymi zachowaniami, takimi jak: kołysanie się czy drapanie
włączaniem i wyłączaniem różnych rzeczy
nadpobudliwością
impulsywnością
wybuchami emocji, szczególnie w odpowiedzi na:
przeciążenie sensoryczne
inwazję na przestrzeń osobistą
zmianę rutyny
Rodzaje i nasilenie autyzmu
Istnieją różne typy i ciężkości ASD, które mogą wpływać na dziecko na wiele różnych sposobów.
Diagnozowanie autyzmu
Jeśli rodzic lub opiekun uważa, że jego dziecko jest autystyczne, powinien umówić się na wizytę u swojego lekarza pediatry, który powinien skierować dziecko na dalsze, konieczne badania.