Z badania „Społeczny obraz cukrzycy”, przeprowadzonego przez Koalicję na Rzecz Walki
z Cukrzycą w ramach kampanii „Ścigamy się z cukrzycą” (czerwiec 2017r.) wynika, że na świecie na cukrzycę choruje 425 mln osób, a w Polsce ponad 2 mln. Niestety liczba diabetyków stale wzrasta, dlatego bardzo ważna jest edukacja społeczeństwa na temat choroby oraz jej niebezpiecznych powikłań, w tym zespołu stopy cukrzycowej.
Stopa cukrzycowa – podstawowe informacje
Zespół stopy cukrzycowej objawia się głównie charakterystycznym dla tego schorzenia wyglądem stóp – na podeszwowej stronie mogą występować owrzodzenia i deformacje, skóra jest przesuszona i łuszczy się. Na chorobę narażeni są wszyscy diabetycy, jednak najczęściej zmiany pojawiają się u osób długotrwale chorujących na cukrzycę, lub u których przypadłość zdiagnozowano zbyt późno.
Przyczyny i objawy
Stopa cukrzycowa jest powikłaniem cukrzycy wywołanym najczęściej niedokrwieniem oraz neuropatią. Niedokrwienie i niedostateczne utlenienie tkanek występuje, gdy we krwi utrzymuje się zbyt wysoki poziom glukozy. Neuropatia natomiast polega na uszkodzeniu czuciowych włókien nerwowych (nerwów). W efekcie chory cierpi na zanik odczuwania bólu oraz temperatury. Jest to bardzo niebezpieczne i może prowadzić do nieświadomych, groźnych urazów, takich jak skaleczenia, czy poparzenia.
Zespół stopy cukrzycowej dotyczy zarówno osób bez otwartych ran na kończynach dolnych, jak również tych z widocznymi zmianami. Objawia się między innymi problemami z poruszaniem się. Nogi chorego ulegają znacznemu obciążeniu, pojawiają się zniekształcenia (m.in. palce młoteczkowate, koślawy paluch, uwypuklenie podeszwowej części stopy), odciski i modzele, które mogą przekształcić się w owrzodzenia.
Codzienna pielęgnacja stóp
Osoby chore na cukrzycę powinny codziennie kontrolować stan swoich stóp, regularnie poddawać się badaniom diabetologicznym oraz odpowiednio pielęgnować kończyny.
Szczególną uwagę należy poświęcić ocenie temperatury oraz zabarwieniu skóry. Gdy odbiega ono od normy, może świadczyć o wystąpieniu niebezpiecznego stanu zapalnego, który nieleczony może prowadzić do groźniejszych powikłań. Konsultacjom medycznym powinno się poddać nawet najmniejsze zranienia, modzele, pęcherze lub odciski. Nie wolno usuwać widocznych zmian samodzielnie, a możliwość stosowania kosmetyków pielęgnacyjnych trzeba wcześniej skonsultować z lekarzem. Jest to bardzo istotne, gdyż każdy przypadek traktuje się indywidualnie, a środki pielęgnacyjne dostosowuje do konkretnego problemu skórnego.
Zespołowi chorobowemu zapobiega również noszenie odpowiedniego obuwia oraz indywidualnie wykonanych wkładek ortopedycznych, które zapewniają równomierny rozkład ciśnienia podeszwowego. W przypadku stóp bez widocznych zmian – wkładki zmniejszają ryzyko wystąpienia modzeli, deformacji, owrzodzeń czy troficznych zmian skóry stóp. Gdy rany już występują – działają odciążająco oraz ułatwiają gojenie. W przypadku częściowych amputacji palców czy przodostopia – uzupełniają ubytki
i zabezpieczają delikatną powierzchnię blizny poamputacyjnej.
Leczenie stopy cukrzycowej
W przypadku zdiagnozowania jednostki chorobowejj, jaką jest zespół stopy cukrzycowej, konieczne jest współdziałanie lekarzy o różnych specjalnościach: diabetologa, chirurga, ortopedy oraz pielęgniarki diabetologicznej, podologa i dietetyka. Podstawą jest doprowadzenie do zmniejszenia stężenia glukozy we krwi oraz leczenie zaburzeń lipidowych. Chory powinien zdrowo się odżywiać, nie palić tytoniu, dbać o aktywność ruchową oraz korzystać z odpowiednio dopasowanego obuwia.
Stopa cukrzycowa to bardzo poważne schorzenie, które może prowadzić do martwicy stóp, a w konsekwencji – amputacji kończyny. Dlatego ważne jest, aby nie ignorować jej pierwszych objawów. W przypadku wystąpienia skaleczeń, owrzodzeń, lub zaburzeń czucia, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem.
Powyższy tekst stanowi jedynie fragment obszerniejszego artykułu. Pełna wersja publikacji, zawierająca szczegółowe informacje o schorzeniu, jakim jest stopa cukrzycowa znajduje się na blogu firmy protetyczno - ortopedycznej Orto-Pes- www.ortopes.pl.
