Kazimierz Funk urodził się w 1884 roku w Warszawie, jego ojciec był lekarzem dermatologiem. Po ukończeniu gimnazjum wyjechał do Szwajcarii, tam studiował biologię i chemię, zrobił doktorat.
Kazimierz Funk foto By Nieznany fotograf - scanned from Wielka Encyklopedia Powszechna PWN, Warsaw, Poland, 1964, vol. 4, page 55, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8654708
Później pracował w Instytucie Pasteura w Paryżu, na Uniwersytecie Berlińskim i w Wielkiej Brytanii (prowadził badania nad nieznaną wcześniej przyczyną choroby beri-beri).
W czasie I wojny światowej przeniósł się do Stanów Zjednoczonych. Tam prowadził kolejne badania nad witaminami. W 1923 wrócił do Polski i kierował oddziałem biochemii, a potem całym Państwowym Zakładem Higieny w Warszawie. Pracował tam nad wyizolowaniem insuliny. Badał wpływ witaminy B1 na przemianę węglowodanową i zajmował się badaniem kwasu nikotynowego.
W 1928 wyjechał do Paryża, tam prowadził badania nad hormonami. Po wybuchu II wojny światowej, wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie pozostał do końca życia. Zmarł w 1967 roku.
Mało kto jednak wie, że to właśnie Kazimierz Funk jest autorem nazwy – witamina ( łac. vita – życie, amina – związek chemiczny zawierający grupę aminową), który wprowadził w 1912 roku. Funk odkrył i wyodrębnił witamnę B 1 z otrąb ryżowych.
Dziś już wiemy, jak ważna jest funkcja witamin w organizmie, a część tej wiedzy zawdzięczamy pracom naszego rodaka. Sama grupa witamin B jest dość pokaźna i warto wiedzieć, czym skutkuje ich niedobór.
Witamina B1 tiamina
Jej niedobór powoduje zaburzenia czynności układu nerwowego (min. zapalenie nerwów), zaburzenia czucia i koncentracji, spadek motoryki jelit i żołądka. Jest niezbędna w przemianach glukozy dlatego jej niedobór powoduje deficyt związków energetycznych w komórce.
Choroba beri-beri wynika z przewlekłego niedoboru tiaminy. Znana była we wschodniej Azji, której mieszkańcy odżywiali się przeważnie łuszczonym ryżem. Objawia się skurczami i zanikami mięśni, zapaleniem nerwów czy niedowładem.
Źródłem witaminy B1 są drożdże, kiełki zbóż, osłonki nasion.
Witamina B2 ryboflawina
Określana jako czynnik wzrostowy zwierząt. Jej niedobór powoduje wypadanie włosów, zmiany skórne na wargach i w kącikach ust, obrzękiem języka, zmianami w rogówce oka.
Witamina B2 często występuje razem z witaminą B1, a ponad to w jajach, pomidorach i mleku.
Witamina B6 pirydoksyna
Jej niedobór może wywołać niedokrwistość, zaburzenia ze strony układu nerwowego, zaburzenia wzrostu oraz stany zapalne skóry.
Występuje w drożdżach, wątrobie, kiełkach pszenicy, otrębach ryżowych.
Kwas pantotenowy
Nazwa tej witaminy pochodzi od greckiego słowa panta-wszystko, co wskazuje, że występuje zarówno w świecie roślinnym i zwierzęcym. Jest ona składnikiem koenzymu A. Jej niedobór powoduje zmiany zapalne skóry, biegunki, siwienie włosów.
Kwas pantotenowy występuje w drożdżach, wątrobie sianie z lucerny i otrębach ryżowych.
Witamina B7 biotyna/witamina H
Biotyna wpływa na czynność gruczołów łojowych skóry. Przy jej niedoborze ilość wydzieliny będzie większa a skóra blada i skłonna do stanów zapalnych. Ponadto mogą wypadać włosy lub pojawiać się niekontrolowane ruchy mięśni.
Występuje w drożdżach, wątrobie, zielonych częściach roślin, mleku i otrębach.
Kwas foliowy
Jest on niezbędny do powstawania krwinek czerwonych. Zatem jego niedobór może powodować niedokrwistość oraz spadek odporności i zaburzenia czynności układu nerwowego.
Kwas foliowy, jak wskazuje nazwa folim-liść, znajduje się szpinaku i innych zielonych warzywach.
Witamina B12 kobalamina
Jedynym producentem tej witaminy są drobnoustroje jelitowe. Jej niedobór prowadzi do zahamowania syntezy DNA oraz niedokrwistości złośliwej. B12 jest magazynowana w wątrobie i w tym produkcie znajdziemy jej najwięcej.
Witamina PP niacyna
Niedobór niacyny powoduje pelagrę (rumień lombardzki), chorobę zapalną skóry oraz zaburzenia nerwowe i psychiczne.
Występuje w drożdżach, chudym mięsie, wątrobie.
